Mắm đây!

Mấy năm nay má không đi Châu Đốc nữa, nên trong cái tủ gạc rê (chữ này dùng đúng không ta?) không còn đùm đề mấy hũ mắm: mắm thái, mắm cá lóc, mắm linh, mắm sặc bổi... để dành ăn từ xắp xải tháng giêng hai ra đến tận tháng ba.

Nhớ ngày xưa, má với mấy người hàng xóm, hễ vừa ra giêng xong, coi mòi là rấp rẻn rủ nhau đi Châu Đốc lạy Bà. Nhỏ lớn mình ít khi được đi đây đi đó nhiều, vì mình không quen đi xe, lên xe đò là ói ra mật xanh, ra mật vàng, thêm vào là đăng đăng đê đê chuyện học, nhỏ lớn ít khi nào mình chịu nghỉ học, hoặc má cũng không cho nghỉ, chỉ để đổi bằng mấy bữa đi chơi. Nhiều khi ở nhà đám giỗ, đám cưới, thèm trốn học gần chết, mà má cũng không chịu cho nghỉ học nữa là!

Mấy năm nay má không cùng sung đi nữa, nếu có đi, thì cũng chỉ quanh quẩn ở Ninh, bắt đầu từ miếu Bà Chúa Xứ bên Thanh Điền, rồi vòng qua Quan Lớn Trà Vong bên hông núi Bà Đen, tiếp thì đi lạy chùa Trung rồi vòng về. Dễ chừng năm năm trước, rằm giêng má còn chạy qua tuốt chùa Bà bên Bình Dương, rồi đi Núi Cậu, rồi đi Hà Tiên, nhiều nơi lắm. Và thường khi má đi lễ chùa về, sẽ đùm theo nào là xoài, trái nào trái nấy bự như cái tô, và không thể nào thiếu mắm! Nhà mình hảo mắm, đâm nhiều ớt, nhiều tỏi, đỏ lòm, rồi trộn mắm sống vô, ăn với cơm nguội, chảy nước mắt, mà hít hà khen ngon ngọt trớt! Cái mùi vị mắm, nhiều khi mình ở Sài, thèm đứt cả ruột, mà không có để ăn!

Nói quỡn quơ vậy thôi, chớ bữa qua, dì Mười đi Châu Đốc về, đem qua cho nửa ký mắm cá chốt! Minh le te chạy đi kiếm cái tô sành, kiểu hồi xưa, hình trẹt trẹt, đâm tỏi ớt rồi bỏ mắm vô, cho nó hợp với cái không gian thưởng thức mắm. Ăn chung với cơm nguội, mà ngon ngậm ngùi luôn!

Thế nên bày ra vài chữ, đãi khách món mắm, héng!