Thứ Tư, 5 tháng 12, 2012

Tình như khói!


1. Tôi tới nhà cô vào một bữa mát trời, gió nhẹ và nắng rất trong. Cô ngồi se nhang, mặt tươi hơn hớn. Sắp vào chạp rồi! Gì chớ không có chỗ nào mà ba ngày tết nhang đắt giá bằng ở cái thẻo đất chập chờn này! Cô cười, trời đất cơi đi đâu mà lâu quá mới thấy ghé thăm tui? Dáng cô liêu xiêu màu nhang khói bước qua dàn liếp, rót cho tôi ly nước, đẫm đẫm mùi trầm in trong từng cánh mũi! Tôi cũng cười, thì tại nhớ cái mùi trầm, nên ghé qua chơi, vậy mà!

2. Nhà cô ở cuối con hẻm nhỏ, trước nhà có giàn bông giấy mùa này nở nhức mắt! Trước nhà cô lóng rày chạy qua thể nào cũng nghe rào rào, bởi nhà làm nhang, phơi lá gòn hà rầm trước lộ, con lộ nhỏ chỉ mong người chạy qua đặng cho lá mau khô, bột dễ nhàu, mau lên liếp mới! Nhà làm nhang nên mỗi bận người chạy qua hình như bị núm níu, bởi cái hương trầm tha thẩn quấn vào từng vòng xe chạy! Mà cái hương trầm nhà quê, kiểu như hổng đủ độ chín hay sao đó mà hổng phái mướt rượt thơm nức cánh mũi, cứ âm thầm âm thầm, ngửi qua một lần là thấy buồn, buồn thiệt, chớ hổng phải giỡn!

3. Mới lớn lên cô đã trèo thang nhà người đặng bẻ lá gòn, rảo rảo khắp xóm tìm mua lá! Tay se nhang từ bận bảy tám tuổi đã cứng nghề, mần leo lẻo! Mái tóc cô dài, quấn thành đùm sau gáy, tôi hồi năm mười mấy tuổi gặp mặt là nói con Trầm già, để tóc củ tỏi giống má tao quá! Cô quay gánh gòn khô ngang qua, mặt nghếch lên kệ tui rồi đi tuốt, không thèm dòm lại lấy để! Cái dáng vẫn liêu xiêu y chang như khói! Đi qua hết cái ký ức thiếu thời của tôi bằng cái mái tóc quấn củ và giọng nói cụt lủn ấy!

4. Sắp vào chạp rồi, lâu quá hổng thấy cô xách giỏ đi chợ ngang nên bữa rãnh tôi xách xe vòng xuống cuối hẻm! Cô vẫn bao năm rồi ngồi đó, se nhang se nhang đặng kịp chỗ người quen đặt, đặng bữa chợ sớm mai bà già có hàng bưng ra bỏ mối! Quãng rày biết cô bận, nên người ta không ra chợ, thì mình quành ngược xuống vậy! Gặp cô nhiều khi chỉ để ngửi cái mùi trầm nhà quê mà quen thuộc, để thấy cái dáng nhỏ gầy liêu xiêu khói, để thấy cái búi tóc - độ rày thấy tất tả quá rồi à nha, rồi thôi! Hơn hai chục năm rồi chớ có còn ít ỏi gì!

5. Cô cũng đau! Thì con người chớ có phải sỏi đá! Nhà cô nằm ở xóm trên còn nhà của người kia ngược vòng xóm dưới, xóm đó hổng có mần nhang, xóm đó là xóm chợ! Cha cô mất năm cô mười sáu tuổi, nhà còn lại mình ên cô với lại bà già! Cô thành tay se nhang chính, má lo việc kinh doanh buôn bán, cô gì cũng được nhưng khoản ăn nói là không được, thành ra nghỉ học, ở nhà se nhang, đắp chỉ, lên liếp, xuống bồ, đi bẻ lá gòn, phơi lá khô, hong, mài bột... Nhà người ta đó nhiều cây gòn lắm, chừng năm bữa nửa tháng cô lại trở lên xóm trên một lần, đặng vô mua lá! Gặp người ta đó từ hồi còn ở trần giọng ồm ồm như con vịt, cho tới lúc người ta thành thiếu niên tối tối đốt đèn đi coi cải lương đoàn Bông sao sáng đi ngang qua nhà cô - mà nhà cô ở cuối hẻm - cho chó rủa rân trời! Con người chớ có phải sỏi đá đâu, mà hổng hay hổng biết! Cô cũng hay trộm cười, bữa se nhang còn thờ ơ nhúng lộn đầu nước bột bị má chửi thiếu chết, bữa đó cũng sâm sẩm tết!

6. Rồi bữa nào đi chợ cô nghe người ta nói, vô tình thôi lúc cô đang lục túi trả tiền cho cái áo mới lâu quá lâu chưa sắm sải gì cho mình - định bụng tối nay đi coi cải lương, đoàn Bông sao sáng mới về! Ừ thì bữa đó người ta rỉ nhau cái nhà mần nhang cao số, rước vô đó khổ dữ dằn, thấy hông, cha con Trầm mới bốn chục tuổi đi bán nhang mẹ nó luôn rồi! Hồi xưa cũng cản, mà ổng quyết lấy bả, rồi cũng về mần nhang, rồi chết đó - gọn hơ! In như bữa đó má tôi đi chợ về tự nhiên đòi đưa tôi đi coi mắt, tự nhiên tối đó tôi đi lòng vòng hẻm dưới mấy bận mà hổng thấy cô ra ngoài cười lỏn lẻn tiếng cụt lủn đi đâu đây ông kia? In như bữa chợ đó cô đi về mà lòng khập khiễng, cái dáng liêu xiêu còn hơn khói mỏng lúc tàn canh. In như bữa đó có lòng người tan nát! In như cái bữa đó cũng là chuyện của hơn chục năm về trước, rồi!

7. Nhang cô se bán đắt nhất thẻo đất nhỏ, nhang mần ra không đủ bán! Cái mùi trầm quãng sau này tự nhiên đặc biệt, đậm đà hơn, thơm hơn và cũng buồn thắm thiết hơn! Bọn con nít hay rỉ tai nhau nói tại cô Trầm pha nước mắt nên nhang nhà cô Trầm thơm nức xứ! Cô Trầm vẫn thui thủi có một mình, se nhang đặng giao má ra chợ bán! Bữa cha tôi qua nhà mời thiệp, má cô nhận thiệp hồng mà cô ngồi se nhang má kêu rót nước cho bác hai uống cô lửng lơ kêu đặng bốn năm tiếng mới thấy đứng lên đi lấy nước! Chú Hai rổn rảng thằng út nhà tui lấy vợ ngoài Trảng, vợ nó giàu lắm đa! Cô thả nhang vào chậu bột màu mà giằng chéo, bữa đó có mẻ nhang nào bị đậm màu, mà lòng người thì bơn bớt, đau!

8. Đời mà, đâu ai biết trước! Cô vợ ngoài Trảng ở đâu được vài ba tháng, xung khắc với má, đòi ra riêng, má hổng chịu, cãi lộn tay đôi với má, con gái xóm Trảng mà, hiền hậu gì, cha xách cây rượt té khói! Bữa sau ông bà sui dắt con gái qua, lạy trả lễ, rồi đùm núm về! Vợ dòm lại cười hờ hờ, cái thẻo đất gì mà buồn hơ, với lại tui hổng chịu nổi cái mùi nhang, nghe nhức đầu quá! Mấy tháng sau nữa nghe đầu ngoài Trảng có đám cưới, chắp nối lần hai, vợ qua cầu gọn hơn, mà còn có còn là vợ của người ta đâu, con chung còn chưa có!

9. Cô vẫn ở vậy, vẫn se nhang. Tôi lâu lâu ghé thăm cô, thành ra chuyện vãn! Rồi thôi, dừng lại ở đó, liêu xiêu như nhang khói! Mà nhang khói, thì biết bao giờ mới thành hình, hở trời?