Tập yêu thương

Một lần nào đó, giữa buổi trưa Dầu Hạ khô ngói, anh thấy tim mình bị ai đó vò nát. Khách hàng nói mai mốt anh đừng nặng nhẹ đừng xài xể nữa, con người mà, có trái tim, nghĩa là biết đau! Ai biểu lời nặng nhẹ nói ra mần chi, để cho khói bay lên trời và mưa ngược về đất, và còn mình ên vía anh lần khân bên những tệp hồ sơ khách hàng vay. Sự vô tình đôi khi làm con người ta hỉ hả, sự vô tình đạp đổ những thứ hoa mỹ mà ngày xưa anh cho là đúng. Tình người dễ vỡ mỏng manh bị sự vô tình kiềm hãm trong lớp vỏ của sự bàng quan, không biết sẻ chia và quan tâm. Cũng may mà mầm yêu thương được nhói lên từ những lần anh va chạm với khách hàng như thế.

 

Anh làm tín dụng, tín dụng ở quê nên đa phần khách của anh cũng toàn dân đồng bưng gốc rạ. Nhiều người thiệt tình, mỗi bận thấy anh chạy ngang qua xóm, cũng đều ất ơ rủ anh vô ngồi, nhiều khi chỉ để nói chơi chơi lúa vụ ba mà cũng trúng dữ lắm nghen, bà vợ tui bả bỏ tui luôn rồi, bả nói tui có mèo, thuốc vụ này nghe mệt, chắc phải bán mấy công đất, bù! Lời khách nhẹ tênh tênh mà lòng anh thì bời bời rối. Lúa hổng trúng là anh thấy tháng này lãi hổng biết cách chi mà thu cho đúng hạn. Thuốc lá mà chỉ cần qua tháng giêng mà lò sấy ra mẻ nào cũng chê là thôi, đêm về anh gác tay lên trán nghĩ tới mấy món nợ chập chờn nhảy nhóm hai là coi như mất ngủ nguyên đêm, tiếng bồ hóng kêu cũng rặt ròi nghe như tiếng khóc. Bữa khách nói mắc gì mặt chú buồn thiu, tui thất mấy mùa liên tiếp bị người ta dằn công bị người ta ép giá đủ thứ đây nhưng có biết chữ buồn nó viết ra mần sao. Khách nông dân nên mần quen với chữ may và rủi, được chăng hay chớ cũng do bởi ông trời, và ông trời mà, của chung nên có gì cứ tìm tới ổng mà méc mà đay nghiên. Mà nói nào ngay đời ông cha đã khổ trần thân cỡ nào mà còn nuôi khách lớn lên và sống được, thì mắc cái gì thời đại này mà khách không sống được dưới gầm trời này. Chỉ có anh là thấy buồn, chấp chíu là những dấu hiệu nhảy nhóm nợ mỗi đận đến kỳ thu gốc, thu lãi. Và đời thì về cơ bản là buồn!

Mấy lần đi vô nhà khách, đoạn đường thì xa và vắng, nắng lại len theo từng kẽ ngón tay mơn trớn trên da. Anh nổi cơn bực, bâng quơ ngang qua mà dai dẳng. Chỉ cần khách chỉ đường trật lất, kiểu như đi qua hai cái ngã tư, đụng con đường đất, có gốc me, quẹo trái đi thêm hai trăm thước, dòm tay phải, thấy con lộ nhỏ, cỡ chừng bốn thước, quẹo vô đó, hỏi nhà út Mân, người ta chỉ cho, là anh cũng đâm bực ngang hông. Anh sẽ rải lời nỉ non, tại sao không chạy ra rước tui vô, tui có phải dân xóm Mân đâu, có phải dạng rành đâu, mà quẹo này quẹo kia tá lả. Mấy lần như vậy, thấy mặt anh người ta sợ, anh nhủ trong lòng, đi cho đã mà cuối cùng vô gặp cái chòi tranh vách đất, là anh bỏ đi về liền. Anh cũng mấy lần làm như vậy rồi, ngoảnh mặt quay lưng trả giấy đất, trả hồ sơ cái rột. Một cái rột, hổng biết những gương mặt hình người phía sau vẽ lên hình gì? Nếu mưa ngược về trời, chắc sẽ mang hình của những bụm khói, những bụm khói buồn làm nước mắt cứ chực trào ra thôi!

 

Nước mắt cũng hổng cứu được những số phận. Anh chưa va chạm với cuộc đời nhiều, nhưng anh đứng bên rìa những trang giấy đời ấy, dòm thôi, chớ có can thiệp bằng những chấm phá thăng gián gì đâu. Khách gặp sự cố, anh ôm đất, chả nhẽ trưa nắng đứng khóc ròng, rồi đau đớn rồi thiệt thòi, đong đếm nào được với những nỗi đau nào. Bữa đó hai Rẫy về sớm, thấy nhà tối om, thấy vợ mình ngồi im trong một góc, có gương mặt anh ở đó, lạc lõng và vô tình. Anh để lại cái biên bản nợ đến hạn, vô tình như chưa từng có một nụ cười nào vẽ lên trên ấy, coi không được thì bán đất đi, ngoan cố mần chi để sau này rồi miếng đất cắm dùi cũng hổng có mà ăn! Và cuối ngày, mệt mỏi rã rời. Thấy như mình đang rơi trên một quãng đường đầy đá dăm, hai bên không có bóng cây, phía trước vô định, phía sau cũng vô định. Trưa thì nắng, vía anh bảo chỉ cần yên lặng, bỏ chạy về phía xa. Vía nói đường trong tim, mình chỉ cần chạy, không lo sợ không nghĩ ngợi. Anh lẩm nhẩm mấy câu kệ lúc đi đường. Nhưng rồi vía anh thấy mình mệt nhoài, sóng xoài ngã trên những nhấp nhô mặc niệm. Đâu có phải cho vay là muốn lấy đất, mà ăn!

 

Sống giữa những con số, chen vào là những phận người. Anh làm tín dụng, anh nghĩ rằng cái nghề của mình nó thiêng liêng lắm. Anh thân thuộc với những vụ mùa, ở cái gầm trời nhoi nhỏ này, nói đến vụ mùa, là nói đến những phận đời và phận người! Việc sinh quan, cao cả quá anh không muốn bàn tới. Nhưng người ta cầm bằng khoán đến gặp anh, là họ cần, cần thiệt chớ hổng có giỡn. Anh không được học hành bài bản ở cái bộ môn cho vay này, nên để điều chỉnh mình cho phù hợp với bản chất công việc ấy, là cả một vấn đề, lớn chớ hổng nhỏ được. Anh lại thuộc dạng hay nghĩ ngợi vẩn vơ, thấy cơn mưa sợ nước sông dâng sợ triều cường tới, nhìn sương nghĩ tới khói, sợ thuốc lá bị uốn lá, nhìn người sợ mặt cười tươi mà trong lòng lạnh tanh, phát sợ. Vậy mà cuộc cho vay nào cũng như một bài bản thiêng liêng, anh phải qua bước thứ nhất, bước thứ hai, chốt và cuối cùng. Dần dà rồi anh bị cuốn theo những nhập nhằng và phù phiếm đó. Nhưng vía anh thì nào đâu chịu, vía nói được không được thì nghỉ, có chi đâu, đời còn dài và rộng mà. Đó là lúc anh bén lẻm với sự vô tình, và lời xàng xê nặng nề được anh bôi đãi mỗi bận đến kỳ thu nợ lãi với gốc, mà người ta chưa kịp lên với anh! Lâu dần thành quen, trước sợ giờ anh đã nuốt trọn từng lời từng chữ, vô tình!

 

Nhưng mà như anh nói, mầm yêu thương bén rễ từ những điều thiệt là nhỏ nhắn, thiệt nhỏ nhưng sâu đầm. Anh cũng tập lại yêu thương, lần nữa, từ đầu!